Напредни концепти од оперативни системи

Последна измена: јули 27, 2023
1. Наслов на наставниот предмет Напредни концепти од оперативни системи
2. Код 4ФЕИТ07009
3. Студиска програма 7-НКС, 8-КМ-ИНН, 20-ИМСА
4. Организатор на студиската програма

(единица, односно институт, катедра, оддел)

Факултет за електротехника и информациски технологии
5. Степен (прв, втор, трет циклус) Втор циклус студии
6. Академска година/семестар I/1 7.   Број на ЕКТС кредити 6.00
8. Наставник Д-р Марија Календар
9. Предуслов за запишување на предметот
10. Цели на предметната програма (компетенции):

Запознавање со напредните концепти од елементите на ОС, модуларност и драјвери за ОС, сложени концепти на процесна комуникација и управување со меморија и I/O уреди во паралелни и дистрибуирани средини, како и со спецификите на виртуелните системи, вградените системи и системите за работа во реално време. По завршување на курсот студентите ќе имаат компетенции за: напредно познавање на елементите од еден ОС; знаење за управување и одржување на комјутерски системи; знаење за работа со администраторски скрипти и управување на ОС; знаење и капацитет да применуваат концепти и функционалности од дистрибуирани ОС; знаење и користење на разновидни платформи за дизајн на софтвер и хардвер според примената; како и да вршат евалуација на избраните решенија според соодветни карактеристики и квалификатори; да планираат, дизајнираат и имплементираат соодветни комплетни системски проекти.

11.

Содржина на програмата:

Надградба на елементите од Оперативни системи. Напредни концепти од сите елементи на работа со оперативните системи: процес на подигање на систем и сите системски процеси, процеси, управување со меморија, влез/излез, датотечни системи и безбедност. Работа со структура на модерно ОС јадро и негови елементи.  Администраторски скрипти. Детален преглед на дизајн и функционирање на системски повици кај Windows и UNIX/Linux базирани оперативни системи. Следење на системски повици низ јадро.  Надградба на јадро на ОС. Модули и драјвери како дел од јадро на ОС. Дизајн, имплементација, тестирање на модули од јадро на ОС. Паралелизација и виртуелизација кај оперативните системи. Виртуелизација на процесори, меморија и складирање. Синхронизација, комуникација и распоредување кај паралелни ОС.  Напредни концепти од дистрибуирани оперативни системи и нивните механизми. Управување со откажувања и опоравување во Дистрибуирани ОС. Системска поддршка за пресметки на ниво на Интернет.  Оперативни системи за вградливи компјутерски системи: Android, Линукс, NetBSD, Windows Mobile. Градење ОС за специјализиран вграден систем: алатки за развој, крос-компајлирање, додавање датотечен систем, поврзување меморија. Поврзување на ОС со специфичен хардвер од вградената платформа.  Поврзување со елементи на оперативни системи за работа во реално време- RTOS и распоредување процеси во реaлно време.

12. Методи на учење:

Предавања, самостојна работа на проектни задачи и изработка на семинарски работи

13. Вкупен расположив фонд на време 180
14. Распределба на расположивото време 3 + 3
15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава 45 часови
15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови
16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 30 часови
16.2 Самостојни задачи 30 часови
16.3 Домашно учење 30 часови
17. Начин на оценување
17.1 Тестови 0 бодови
17.2 Семинарска работа/проект (презентација: писмена и усна) 50 бодови
17.3. Активност и учење 0 бодови
17.4. Завршен испит 50 бодови
18. Критериуми за оценување (бодови/оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)
од 51 до 60 бода 6 (шест) (E)
од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)
од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)
од 81 до 90 бода 9 (девет) (B)
од 91 до 100 бода 10 (десет) (A)
19. Услов за потпис и полагање на завршен испит 60% успех од сите предиспитни активности
20. Начин на полагање на испитот Испитот се состои од два дела (може да се полагаат како парцијални испити). Прв парцијален ипит или теоретски дел: Тест прашања и проблеми (70 мин) и Втор парцијален испит/практичен дел: Изработка и одбрана на самостојна практична проектна задача.  За време на испитот делумно е дозволено користење книги, скрипти, ракописи или белешки, но не е дозволено користење калкулатор, мобилен телефон, таблет или кој било друг електронски уред.
21. Јазик на кој се изведува наставата Македонски и Англиски
22. Метод на следење на квалитетот на наставата Самоевалуација
23. Литература
23.1.                Задолжителна литература
Ред.

број

Автор Наслов Издавач Година
1. William Stallings Operating Systems: Internals and Design Principles, 9 Ed. Pearson 2017
2. A. Silberschatz, G. Gagne, P. B. Galvin Operating System Concepts 10th Edition Wiley 2021
3. Robert Love ”Linux Kernel Development”, 3rd Edition Addison-Wesley 2010
23.2.                Дополнителна литература
Ред.

број

Автор Наслов Издавач Година
1.  Ian Gorton  Foundations of Scalable Systems: Designing Distributed Architectures 1st Edition  O’Reilly Media  2022
2.  Kaiwan N Billimoria  Linux Kernel Programming: A comprehensive guide to kernel internals, writing kernel modules, and kernel synchronization  Packt Publishing  2021